برآورد قیمت : 3 - 2 میلیارد تومان
رقم برنده مزایده: 2,100,000,000 تومان
رقم نهایی فروش: 2,310,000,000 تومان
این دو ظرف دردار نفیس قاجاری که توسط هنرمند یا هنرمندانی در کاشان قلمزنی شده، از منحصر بهفردترین آثار قلمزنی ایران به لحاظ موضوعی است. تعداد بسیار زیادی کتیبه قلمزنی نقوش انسانی، حیوانی، گیاهی، اسلیمی و خوشنویسی تمام بدنه و در ظرفها را پوشانده است.
هرچند برخی کتیبهها موضوعاتی معمول همانند شکار حیوانات، گفتوگوی دو مرد ایستاده، یا مردی نشسته بر روی صندلی را قلمزنی کردهاند، اما تعداد زیاد کتیبههای قلمزنیشده مخلوقات عجیب و نقوش ناآشنا، تمام ظرفها را تحتتأثیر قرار داده است. تا آنجا که این دو ظرف را میتوان ظروف عجایبالمخلوقات نام نهاد. برخی از کتیبههای عجیب این دو ظرف عبارتند از «شکارچی نیزه به دستی که بر روی حیوانی کرگدنمانند نشسته است»، «حیوان چهارپا و خزندهمانندی که در حال دریدن خود است» و یا «انسانمانندی که صورت آن شبیه انسان و حتی حیوان خاصی نیست».
مخلوقات عجیب نقش عمدهای در باورهای عامیانه ایفا میکنند و هر یک ریشه به جایی میبرند. برخی از آنها ریشههای اساطیری دارند و به ایران کهن و زمان پیشدادیان و کیانیان برمیگردند و برخی دیگر از طریق مذاهب مختلف چون یهود و اسلام به افسانههای ایرانی پیوستهاند و گروهی هم ساخته و پرداخته طلسمگران و رمالانند. موجودات افسانهای در ذهن عامه مردم از نسلی به نسل دیگر منتقل شده و تا امروز نیز به زیست خود در ذهن بسیاری از انسانها ادامه میدهند.
با توجه به اینکه اغلب آثار قلمزنی در گذشته بر اساس سفارش علاقمندان و حامیان هنر خلق میشدند، این دو ظرف که نمونههای زیادی مشابه آن در موزهها و مجموعههای هنری وجود ندارد، از اهمیت بسیار بالایی برای مجموعهداران و پژوهشگران برخوردار است.
متن کتیبههای خوشنویسیشده بر روی یکی از ظروف بر اساس اشعار حافظ انتخاب شدهاند. غزل شماره ۵ حافظ به خط نستعلیق و به شیوه قاجاری قلمزنی شده است:
دل میرود ز دستم صاحبدلان خدا را
دردا که راز پنهان خواهد شد آشکارا
و غزل ۹۴ دیوان حافظ بر روی همان ظرف به خط رقاع دیده میشود:
زان یار دلنوازم، شکری است با شکایت
گر نکتهدان عشقی، بشنو تو این حکایت