امضاء: «ج-پتگر 1325» (پایین چپ)
رنگروغن روی بوم
55×70 سانتیمتر
تاریخ اثر: 1325
- تصویر اثر در کتاب "جعفر پتگر 1384-1299" به کوشش عزیزالله امینیان، بنیاد فرهنگی جعفر پتگر، به چاپ رسیده است.
برآورد قیمت : 800 - 600 میلیون ریال
رقم نهایی فروش: 65,000,000 تومان
امضاء: «ج-پتگر 1325» (پایین چپ)
رنگروغن روی بوم
55×70 سانتیمتر
تاریخ اثر: 1325
- تصویر اثر در کتاب "جعفر پتگر 1384-1299" به کوشش عزیزالله امینیان، بنیاد فرهنگی جعفر پتگر، به چاپ رسیده است.
توانایی جعفر پتگر در کاربست ضربهقلمهای رنگی پهن، طراحی دقیق و بینقص چهره و پرهیز از پرداخت پرجزئیات به خوبی در اثر حاضر[1] که نمونه شاخص نقاشی اوست، دیده میشود. استاد پتگر به خوبی رنگ را میشناخت و بر اساس همین شناخت، طیفهای مختلف سبز و رنگهای چهرهای را در این اثر به کار برده است. طراحی دقیق هنرمند در اجزای چهره سه رخ، اندام و دستان مدل، خودنمایی میکند. وجود سایهروشنهای پرکنتراستی که به جای ترکیب شدن با هم، کنار هم یا روی هم قرار گرفتهاند، بهوضوح از گرایش تکنیکی هنرمند به شیوه امپرسیونیسم حکایت دارند. همین گرایش را در لکههای ضخیم و موضعی رنگ هم میتوان مشاهده کرد که مهارت نقاش در بهکارگیری تکنیک رنگروغن در ترسیم سیمای بانوی سبزپوش است.
جعفر پتگر که از مهمترین نقاشان کلاسیکگرای ایرانی به شمار میآید، نقش مهمی در آموزش هنر و تعلیم طیفی از مدرنیستهای ایرانی دارد. او که خود مقدمات هنر را در هنرستان صنایع مستظرفه آذربایجان فرا گرفت، در نوجوانی همراه برادرش علیاصغر پتگر به تهران آمد تا امکانات جدید آموزش هنر را در پایتخت تجربه کند. از جمله دورهای نزد استاد ابوالحسن صدیقی در اداره صناعات و زمانی نیز نزد یک استاد آلمانی به نام آلبرت هونمان به فراگیری اصول نقاشی مشغول میشود. وی ابتدا به اصول کاملاً کلاسیک رو آورد و بعدها به سمت مضامین و تکنیکهای امپرسیونیتی متمایل شد. موضوع بسیاری از آثارش در این دوره بیانگر تهیدستی مردم و بهنمایشدرآوردن کارگران و روستاییان ایرانی است. اما در برخی دیگر از آثار خود، ضمن حفظ عناصر فیگوراتیو، رنگ را تا حدودی از قیدوبند فرم کلاسیک میرهاند و سطح صاف و صیقلیافته را به انبوهی از قشر ضخیم رنگ میکشاند؛ مانند آنچه که در این اثر مشاهده میشود.
نخستین آثار جعفر پتگر بیشتر بازتابدهنده طبیعت و محیط زندگی نقاش است. سوژه آثارش در این دوره عموماً بازنمود آن قشر از مردم است که نقاش خود، از میانشان برآمده و با آنان زیسته است؛ از جمله، «رفوگر»، «پیرمرد مرغفروش»، «مادر نقاش»، «قالیفروشان دورهگرد»و دیگر شخصیتهای زندگی روزمره. وی بهتدریج با کسب تجربه بیشتر در دوران استادی، به تحولی در ترکیببندی، بازنمایی طبیعت و ارائه اصالت ایرانی میرسد. به طور کلی از مهمترین ویژگی آثار پتگر در دوران متأخر کارش میتوان به تاشهای رنگی پهن و رنگگذاری ضخیم اشاره کرد که به خوبی در این تابلو مشاهده میشود.
[1]. این اثر در کتاب مجموعه آثار جعفر پتگر (صفحه 118) به چاپ رسیده است. تهران: نشر نیکتصویر، 1392.