محسن وزیر یمقدم با ب هکارگیری شیو های شخصی و منحصر به فرد در استفاده
جسورانه از مواد و مصالح غیرمتعارف، دست به خلق آثاری زده که تا به امروز،
تازگی و خلاقانه بودن خود را حفظ کرد هاند. این آثار مبتنی بر ترکیب بند یهای شنی
یا ش ننگاری است که از شاخ صترین دور ههای هنری محسن وزیر یمقدم است و اثر
حاضر نمون های از همین مجموعه به شمار م یرود. این اثر در سال 1340 خلق شده و
پیشزمینه آثار برجست های محسوب م یشود که یکی از آ نها با عنوان «پنجه در خاک »
سال بعد در س ی ویکمین دوره بینال ونیز نام وزیر یمقدم را بر سر زبا نها م یاندازد.
این مجموعه کارها، رویکرد منحصر به فردی در نقاشی انتزاعی ایران ب هحساب م یآید
که هنرمند با ب هکارگیری و ترکیب ماس ههای قهو های، سیاه و روشن بر سطح بوم
به آ نها دست یافته است. وی از اواخر دهه 1330 خورشیدی، نقاشی شک لگرا یا
بازنمودی را کنار گذاشته و به پژوهش و تجربه استفاده از ماده، بافت و امکانات بیان
تصویری با سطوح مختلف م یپردازد. این نقاش یهای انتزاعی که با حرک تهای سریع
دست ساخته شد هاند، مشخصا تأثیرات جنبش هنر ب یفرم 1 را نشان م یدهند.
وزیر یمقدم در جس ت وجوی شیو های خاص و بیانی شخصی در کاربست ماده، به
طوری که خود روایت کرده، سرانجام در سال 1338 در سواحل پوشیده از ماس ههای
سیاه دریاچه آلبانو )جنوب شرقی رم(، به هدف خود م یرسد. به گفته او: «من برای
خنداندن دوستانم ماسه سیاه را برداشتم و خودم را سیاه کردم. ناگهان اثر شیارهایی
که از حرکت انگشتانم بر روی ماسه پدید آمده بود، مرا به تفکر انداخت. اندیش های
تازه در ذهنم بیدار شد؛ تصویر خا کباز یهای دوران کودکی در برابرم تجسم یافت.
خاطره چیزی که زمانی انجام داده بودم. یک بازی به ظاهر ب یهدف ناگهان به یک
تجربه تجسمی عمیق تبدیل شد. بازی من در برابر چشمان کنجکاو دوستانم پایان
گرفت. کیس های از ماسه برداشتم و به رم برگشتم. شک لیابی بر روی ماسه سرگرمی
جالبی بود، ولی ما هها طول کشید تا توانستم شیارهایی را که بر دل خاک نقش م یزدم،
بر روی بوم ثابت کنم 2 » .
ش ننگار یهای وزیر یمقدم، علاوه بر اینکه به یکی از جد یترین جریا نهای هنر مدرن
مربوط م یشود، ارجاعاتی به پریمیتیویسم یا نوعی بدوی تگرایی در هنر دارند. حتی
م یتوان دورتر رفت و آ نها را ه متراز نقاش یهای دیواری انسان نخستین با دست در
غارهای باستانی دانست. به همین جهت م یتوان تأثیری از هنر تجریدی و چکید هنگارانه
سپید هدم تاریخ را بر آثار این هنرمند ردیابی کرد. دقیقا از همی نرو بسیاری از منتقدان
برجسته غربی از جمله لائورا توروکو ل یوری 3 ، ماریو بوسالی 4 و یا جولیو کارلو
آرگان 5، اهمیت ب هسزایی برای این دوره از کارهای وزیر یمقدم قایل شد هاند.
