امضاء: «علیاکبر مزینالدوله سنه 1311 .M.Aliakbar 1311» (پایین)
سیاهقلم و پرداز روی کاغذ
65×90 سانتیمتر
تاریخ اثر: 1311ه.ق
پیشینه:
اثر حاضر توسط صاحب فعلی در سال 1394 از یک مجموعه دار خریداری شده که وی در سال 1378 آن را از خانواده خواجه نوری خریداری کرده است.
برآورد قیمت : 600 - 400 میلیون ریال
رقم نهایی فروش: 85,000,000 تومان
امضاء: «علیاکبر مزینالدوله سنه 1311 .M.Aliakbar 1311» (پایین)
سیاهقلم و پرداز روی کاغذ
65×90 سانتیمتر
تاریخ اثر: 1311ه.ق
پیشینه:
اثر حاضر توسط صاحب فعلی در سال 1394 از یک مجموعه دار خریداری شده که وی در سال 1378 آن را از خانواده خواجه نوری خریداری کرده است.
در پیبردن به اهمیت علیاکبر خان مزینالدوله در تاریخ هنر ایران، کافیست بدانیم که هنرمندان بزرگی چون کمالالملک و مصورالممالک، از شاگردان وی در دارالفنون بودهاند. وی نقش بهسزایی در اشاعه هنر طراحی در ایران دارد؛ به طوری که او را باید از بانیان و آغازگران طراحی طبیعتگرا در ایران دانست. همان طور که در این اثر نیز به خوبی دیده میشود، مزینالدوله دستی توانا و قلمی استوار در طراحی داشته است؛ به ویژه طراحی چهره از مشاهیر و رجال زمان. با توجه به شناختی که از تاریخ چاپ سنگی داریم، به نظر میرسد که بسیاری از این چهرهها، برای چاپ در مطبوعات ساخته شدهاند. علاوه بر این اثر، تکچهرههای دیگری نیز از او به همین سبک و سیاق به یادگار مانده است.
مزینالدوله در هر دو شیوه نقاشی از منظره و چهرهنگاری با اسلوب پرداز، مهارت داشته است. وی از نخستین کسانی است که اصول و قواعد علمی طبیعتپردازی را در نقاشی ایرانی مرسوم میکند. مزینالدوله در طراحی از چهرهها، دقت و توانایی خود در شبیهسازی را به نمایش میگذارد و در عین حال میکوشد تا اثرش علاوه بر داشتن ویژگیهای فنی، بیانگر حالات روحی و عاطفی صاحب پرتره نیز باشد. ویژگیهای مذکور، در اثر پیشرو نیز که تکچهره میرزا عبدالوهاب خواجه نوری ملقب به نظامالملک است، به خوبی دیده میشود. وی نوه میرزا نصرالله خان اعتمادالدوله نوری، دومین صدراعظم ناصرالدین شاه و فرزند میرزا کاظم خان نوری بوده که پس از فوت پدرش با لقب نظامالملک، به سمت وزیرلشکر و حاکم تهران منصوب میشود. وی در طول حیات، سِمتهای مختلفی چون وزیر مالیه و وزیر عدلیه در دوره مظفری و نیز حاکمیت فارس را بر عهده داشته است. نظامالملک در این اثر، مردی میانسال و جا افتاده، با عصایی در دست و لباسی فاخر بر تن، دیده میشود. اثر حاضر شباهت زیادی دارد به عکس معروفی از وی که او را نشسته بر صندلی نشان میدهد. جالب اینکه، خزی که در طراحی پیشرو بر گردن نظامالملک دیده میشود نیز در آن عکس وجود دارد.