امضا: « 4/8Dadkhah 80 » (روی بدنه)
برنز
15×9×39 سانتیمتر
تاریخ اثر: 1359
شماره 4 از تعداد ۸ نسخه
پیشینه:
این اثر در مارچ 2015 در حراج کریستیز دوبی ارایه شده است.

بهمن دادخواه از هنرمندان شاخص مدرنیست دهه پنجاه ایران است که به واسطه چیره‌دستی‌اش در نقاشی، مجسمه‌سازی و تصویرگری به یکی از شناخته‌شده‌ترین طراحان معاصر ایران بدل شد. وی پس از انقلاب به فرانسه مهاجرت و آثارش را در آن‌جا خلق کرد و به دلیل دوستی و علاقه خاصی که به بهمن محصص داشت، خصایصی از اجراهای پرتکاپو و نیروهای نمادین موجود در نقاشی‌ها و مجسمه‌‌های محصص را با تجربه‌های شخصی‌اش درهم آمیخت و به‌زبانی کاملاً منحصربه‌فرد دست یافت.

مجسمه‌های بهمن دادخواه اغلب از جنس برنز هستند و می‌توان آن‌ها را به دو گروه کلی تقسیم کرد. نخست پیکره‌های بلند قامت و لاغر اندام، با کیفیتی خشن و بدون پرداخت که هم از جهت فرم و هم از جهت متریال یادآور مجسمه‌های آلبرتو جاکومتی، یکی از شاخص‌ترین مجسمه‌سازان قرن بیستم است. نحوه برخورد وی در این دوره به رویکرد مجسمه‌سازان مکتب «هندسه ترس» نیز شبیه است؛ مجسمه‌سازان بریتانیایی که در نیمه قرن بیستم، متأثر از جنگ جهانی دوم، پیکره‌های انسانی را در وضعیتی گروتسک به نمایش می‌گذاشتند و با ایجاد ناهنجاری‌های فرمی سعی در بازنمایی وضعیت انسان اروپایی پس از پشت سر گذاشتن دو جنگ هولناک داشتند. دادخواه در سال ۱۳۸۹ مجموعه‌ای از این پیکره‌ها را تحت عنوان «گروگان» به نمایش گذاشت که فضای پرالتهاب سال‌های انقلاب و جنگ را به نمایش می‌گذاشتند و کیفیتی سیاسی و اجتماعی داشتند. اغلب مجسمه‌های این دوره تک‌پرسوناژ هستند و انسانی تنها، منزوی و سرگردان را به نمایش می‌گذارند. اما در گروه دوم مجسمه‌های وی، طبیعت جایگزین پیکره انسانی می‌شود و نگاه مضطرب جای خود را به نوعی خوش‌بینی شاعرانه می‌دهد که «حلقه‌های نور» و «اطمینان دادن» از آثار شاخص این دوره محسوب می‌شوند.

مجسمه حاضر نیز که به گروه اول تعلق دارد، تفاوتی با دیگر آثار شناخته‌شده این مجموعه دارد. مخاطبان آثار دادخواه بیشتر با فیگورهای گروگان گرفته شده آشنا هستند که به صورت تکی یا زوج مجسم شده‌اند. در مجسمه پیش رو، این‌بار گروگان‌گیر و شکنجه‌گر است که تصویر شده است. هنرمند او را که در ظاهر اسکلت‌وار خود تفاوتی با گروگان‌ها ندارد، با سپری در یک دست و نیزه‌ای در دست دیگر نشان داده که با قدم‌هایی مهاجم، به پیش می‌آید.

بهمن دادخواه با به‌کارگیری اغراق‌های شدید فرمی دغدغه‌های اگزیستانسیالیستی خود را به نمایش گذاشته و پوچی زندگی مدرن را در این اثر منعکس کرده است. این پیکره مهاجم مخاطب را به تأملی عمیق در هستی و رنج‌های بشر فرامی‌خواند. به راستی آن‌چه به یک پیکر هویت انسانی می‌بخشد سایه‌ای از ابعاد جسمانی بشر است، یا خصایصی که با آن زیست می‌کند؟