ترکیب مواد روی گونی
93×79 سانتیمتر
تاریخ اثر: 1347
تاریخ امضاء: 1355
این اثر با گواهینامه آقای بهمن دادخواه ارایه میشود.
برآورد قیمت : 6,000 - 4,000 میلیون ریال
رقم نهایی فروش: 440,000,000 تومان
ترکیب مواد روی گونی
93×79 سانتیمتر
تاریخ اثر: 1347
تاریخ امضاء: 1355
این اثر با گواهینامه آقای بهمن دادخواه ارایه میشود.
بهمن دادخواه
بهمن دادخواه نقاش، مجسمهساز و طراح فیگوراتیو چیرهدستی از نسل هنرمندان مدرنیست دهه ۵۰ ایران است که پس از انقلاب به فرانسه مهاجرت کرد. دادخواه بهواسطه ویژگیهای مستعدش در تصویرگری کتاب کودک و همینطور کتاب شاعران بزرگی همچون احمد شاملو (یه شب مهتاب) و نیما یوشیج (افسانه) به یکی از شناختهشدهترین طراحان ایران بدل شد. از طرفی به دلیل دوستی و علاقه خاصش به بهمن محصص، خصایصی از اجراهای پرتکاپو و نیروهای نمادین موجود در نقاشیها و مجسمههای محصص را با تجربههای شخصیاش درهم آمیخت و بهزبانی کاملاً منحصر بهفرد دست یافت.
اثر حاضر که یکی از نمونههای کمیاب از میان نقاشیهای فیگوراتیو او از سالهای پیش از انقلاب است، موضع و زاویه متفاوت دید نقاش را در معرض ادراک تماشاگر قرار میدهد و تصویری خلق میکند که به نحو غیرقابل تقلیدی از آن خود اوست. کرکس ایرانی یا همان مرغ هما، نمادی از قویترین پرندگان و وابسته به معنای زندگی و مرگ در فرهنگ و اسطورههای ایرانزمین از روزگاران کهن است. او با پیدا کردن مرگ به خود زندگی میبخشد به خاطر همین در بیشتر موارد نخستین نمادی که از این پرنده در ذهن انسان متبادر میشود مرگ و نابودی است، اما او نشانه تعادلی ازلی در چرخه حیات است چراکه با تولد دوباره پیوند دارد.
مهمترین دستاورد نقاش، در اینجا ثبت و ترسیم وقوع لحظه خاص بر پیکره کرکس است که مشابه رویکرد فرانسیس بیکن در به تصویرکشیدن قامتهای منقبض بدن چِغر حیوانات و پرندگان، با سرهای کوچک دیده شده است. هرچند دادخواه در اثر حاضر، درصدد تجسم نامنتظرهای از ابعاد پررمز و راز درونمایه ذهن انسان معاصر است و میکوشد تا فرآیند هنری خود را تحتالشعاع بینشی فلسفی و ناظر بر ذهن خودآگاه بشر بپندارد.
در اثر حاضر، پرنده با هیبتی عضلانی و نیرومند به مثابه انسانی دردمند، تنها نشسته بر شاخهای به تصویر کشیده شده که در کشاکش نیروهای غالب، جسمانیتی جدید و رازآمیز به خود گرفته است. اینگونه است که تمام سازمانبندی تابلو، تعادل و تضاد میان فضاهای پر و خالی، از جانب نقاش کاملاً آگاهانه صورت گرفته است. زمینه تکرنگ پسزمینه با افقی نامعلوم، چارچوبی سخت به دور پرنده ترسیم کرده که گویی فرصت هرگونه پریدن را از او گرفته است. همچنین انتخاب رنگ بدن پرنده در صدد جبران و تعبیر دوباره احساسات و ماهیت روانی اوست؛ چرا که کرکس نمادی از تعادل در طبیعت و پرندهای بیصدا و خاموش است.
در این تابلو، دادخواه متأثر از نقاشان اکسپرسیونیست و جهان اندیشهورزی بهمن محصص اثری ماندگار خلق کرده که با تکیه بر پنداشت روانشناختی فروید، بر فقدان دلالت مییابد. اثر دادخواه بازنمایی صرف از روایت محصص (از مجموعه نقاشیهایش از عقابها) نیست و هوشمندانه تجلیات ذهن خویش را در ساختار اثر مستتر ساخته است. زبان بصری دادخواه از یک هویت جهانشمول بهره میگیرد که اثرش را با تعابیر مختلف و پیچیدهای توأم میسازد، آن چنان که به صرف شناختی مختصر نمیتوان آن را مورد قضاوت قرار داد؛ زیرا هرباره تحت شاخصه بیان خاصش، بهصورتی تازه پدیدار میگردید.