رنگ‌روغن روی فیبر
80×60 سانتیمتر
تاریخ اثر: اوایل دهه 1340
پیشینه:
این اثر توسط صاحب فعلی از خانواده زنده یاد م. آزاد (شاعر) خریداری شده است.

بهمن دادخواه نقاش، مجسمه‌ساز و طراح فیگوراتیو چیره‌دستی از نسل هنرمندان مدرنیست‌ دهه‌ پنجاه ایران است که پس از انقلاب به فرانسه مهاجرت کرد. او پیشتر  به ‌واسطه ویژگی‌های مستعدش در تصویرگری کتاب کودک و هم‌چنین کتاب شاعران بزرگی همچون «یه شب مهتاب» احمد شاملو و «افسانه» نیما یوشیج به یکی از شناخته‌شده‌ترین طراحان ایران بدل شده بود. وی پس از کسب تجربه‌هایی در منظره‌نگاری و نقاشی انتزاعی، کار خود را بر تصویرگری کتاب کودک متمرکز کرد، کتاب‌های مصور او در زمره بهترین انتشارات کانون بودند و در نمایشگاه‌های مهم جهانی همچون بولونیا و براتیسلاوا جوایز متعددی را از آن خود کردند. دادخواه افتخارات زیادی در زمینه تصویرگری کسب کرد و در مجسمه‌سازی نیز جایگاه ویژه‌ای به‌دست آورد که در حراجی‌های مختلف خوش درخشید.

او که دانشجوی رشته دندان‌پزشکی بود، به کوشش هوشنگ سیحون، در سال 1342 نمایشگاهی از نقاشی‌هایش در دانشکده هنرهای زیبا برپا کرد که مورد توجه مطبوعات قرار گرفت. اثر پیش رو یکی از آثار همان دوره است که بعدها به مجموعه م. آزاد شاعر نوپرداز ایرانی راه یافت. در این اثر دادخواه به بازنمایی چند گلدان پرداخته که با رویکردی اکسپرسیو به نمایش درآمده‌اند. گلدان‌ها با اندازه‌های مختلف در کنار هم قرار گرفته‌اند و شاخه خشکیده‌ای که در سمت راست آن‌ها از پایین کادر روییده، نمایانگر باغچه‌ای است که در تصویر دیده نمی‌شود و گویی گلدان‌ها در کنار آن چیده شده‌اند. نقاش در این اثر بر کاربست رنگ‌های غلیظ و جسمانی تاکید دارد. برگ گیاهان با رنگ‌های سبز درخشان و سرزنده اجرا شده و در کنتراست با رنگ اخرایی پسزمینه یک پالت رنگی اشباع شده و سرشار از انرژی ساخته‌اند. اغراق در شیوه طراحی سوژه‌ها، تکنیک رنگ‌گذاری، رد قلم‌های درشت و دورگیری‌های زمخت خصیصه‌هایی هستند که به اکسپرسیون منجر می‌شوند. او با رویکردی کاملاً برآمده از مدرنیسم غربی به تجربه‌گرایی در نقاشی پرداخته و با اتکا بر مهارت طراحی و آشنایی کامل با تکنیک رنگ‌روغن، با پختگی و چیره‌دستی اثری واجد مؤلفه‌های زیبایی‌شناختی مدرنیسم ایرانی پدید آورده است.

گیاهان از سوژه‌های متداول در تصویرسازی‌های دادخواه بودند که می‌تواند برآمده از خاطره زادگاه هنرمند، بندر انزلی باشد. ایجاز در به کارگیری فرم، پرداختن به شاخ و برگ‌ها، بافت خشن و درشت پسزمینه، استفاده از خطوط کناره‌نما با رنگ سیاه و تیره و پالت رنگی پرکنتراست به خوبی بیانگر ویژگی‌های سبکی دادخواه و رفتار او با رنگ و بافت در آثار سال‌های جوانی اوست. منتقد مجله فردوسی درباره همان نمایشگاه دانشکده هنرهای زیبا نوشته بود: «بهمن دادخواه صمیمی کار می‌کند، آگاه است و حرف‌هایی دارد. خداوند حرفش را آشکار کند»[1].

[1] . نگاهی به نمایشگاه نقاشی بهمن دادخواه، مجله فردوسی، ش 655، سه‌شنبه 29 بهمن 1342.