امضاء: (80 Leyly) (راست وسط)
رنگ روغن روی بوم
سانتیمتر 80×100
تاریخ اثر: 1359
این اثر در ژوئن 2016 در حراج آدر نورمن پاریس ارایه شده است.
برآورد قیمت : 2,000-1,500 میلیون ریال
رقم نهایی فروش: 220,000,000 تومان
امضاء: (80 Leyly) (راست وسط)
رنگ روغن روی بوم
سانتیمتر 80×100
تاریخ اثر: 1359
این اثر در ژوئن 2016 در حراج آدر نورمن پاریس ارایه شده است.
با آنکه لیلی متیندفتری در خانوادهای با پشتوانه عمیق سیاسی به دنیا آمد، اما همیشه فضای درونی و خلوت خویش را بر عالم پرالتهاب بیرون ترجیح میداد. عدم علاقه به مصاحبه و حتی برپایی نمایشگاه، به پیروی از همین خلوتگزینی در سراسر عمر با او باقی ماند؛ نگرشی که میتوان رد پای آن را در زبانِ هنریِ کمینهگرا و رویکرد خلاصهانگار او نیز بازجست. از همین رو، تعداد آثاری که امروزه از متیندفتری برجای مانده، اندک و در عین حال منحصر به فرد است و همین اقلیت تعدد آثار، ارزشی افزون به هر یک از تابلوها میبخشد.
آثار متیندفتری، حتی در انتخاب موضوع نیز خلوصِ خاص خود را دارند؛ پرترهها و طبیعتبیجانهایی که او موضوع نقاشیهای خود قرار میداد، بیش از آنکه موضوعمحور باشند، فرمگرا هستند. رنگ و سطح، در هارمونی آرام با کاربست سادگی، اثری را شکل میدهد که تنها در بستر مدرنیستی قابل ادراک خواهد بود.
هنرمند در اثر حاضر در انتخاب موضوع، سادهگرایی را مبنا قرار داده است؛ پنج خرمالوی نارنجی بر روی رومیزیِ راهراه آبی، تمام آن چیزی است که برای بیان هنری از سوی هنرمند کفایت میکند. نوع قرارگیری خرمالوها در خط افقی و ارتباطی که با خطوط راهراه عمودیِ رومیزی برقرار میکند، ترکیبی متعادل و مستحکم را شکل داده است. ضرباهنگ آرام و یکنواخت خطوط عمودی آبی و سفید با ریتم متنوع خرمالوها، تغییری شاعرانه میکند و فضای سپید بالای کادر همچون نت واحد بر این موسیقی یکنواخت اما گوشنواز است. با آنکه تابلو در کمال اعجاز تصویر شده، اما نشانگر دانش عمیق زیباییشناختی متیندفتری است؛ او به خوبی از کنتراست رنگ مکمل آبی در کنار نارنجی استفاده کرده و بدین طریق توانسته بر «فرم» بیش از «محتوا» تأکید ورزد. رنگ سبز برگها نیز این کنتراست را به نحوی دیگر تشدید میکنند و در کنار سفید پسزمینه هارمونی آرامی را خلق میکند.
با آنکه متیندفتری پرورشیافته هنر غرب بود و تحصیلات خویش را در انگلستان به پایان برد، اما کارهایش دارای هویتی شرقی است. نگاه زنانه که در خلوت تابلو و خطوط ظریف نمایان میشود، در تمامی آثار او قابل پیگیری است. مثلاً در تابلوی پیشرو، تفاوت زاویه دید در تجسم میوهها با خطوط رومیزی، یادآور پرسپکتیو متداول در نگارگری ایرانی است. هنرمند، میوهها را از روبهرو تصویر کرده، اما زاویه دید در پارچه رومیزی، کاملاً از بالاست و نقاش، نه تنها هیچ تلاشی برای تجسم بُعد در تابلو نداشته، بلکه به نوعی بر تخت بودن ابژهها نیز تأکید داشته است؛ تأکیدی که برآمده از نگرشی ایرانی است و همین رویکرد، اثر وی را به تصویرگری ایرانی متمایل میسازد.