امضاء: « مافی MAFi» (پایین چپ)
رنگروغن و یونولیت روی فیبر
100×50 سانتیمتر
تاریخ اثر: حدود دهه 1350
پیشینه:
اثر حاضر متعلق به مجموعه خصوصی آقای محمد صالح علا میباشد.
برآورد قیمت : 7,000 - 5,000 میلیون ریال
رقم نهایی فروش: 500,000,000 تومان
امضاء: « مافی MAFi» (پایین چپ)
رنگروغن و یونولیت روی فیبر
100×50 سانتیمتر
تاریخ اثر: حدود دهه 1350
پیشینه:
اثر حاضر متعلق به مجموعه خصوصی آقای محمد صالح علا میباشد.
اثر حاضر به دلیل برجستگی حروف، ملهم از کتیبههای حجاریشده در معماری اسلامی است. با این فرق اساسی که جنس آن یونولیت است؛ مادهای سبک و شکننده که به یاری رنگماده روغنی و مواد پایدارکننده، مقاوم شده است.
مافی در این مجموعه آثارش با استفاده از یونولیت و برش دادن حروف و کلمات ترکیببندیهای زیادی از اشعار ساخت.
مافی در مصاحبهای میگوید: «حقیقت این است که صرفاً به دلیل علاقه بینهایتی که به خط و نوشتهها و گچبریهای مساجد داشتم به این راه کشیده شدم. یادم هست وقتی که به مساجد و مقبرهها و بعضی بناهای تاریخی میرفتم، ساعتها محو تماشای کاشیکاریها، گچبریها و سایر نقوش تزیینی میشدم و کمکم به فکر افتادم که در این زمینه فعالیت بیشتری بکنم. کارهای من عموماً مسطح و صاف بودند و میتوانم بگویم دنبالهروی مکتب سیاهمشق بودند، اما بعدها با برداشتهای آگاهانه و متأثر شدن از کاشیکاریها و گچبریها و نقوش تزیینی مساجد و مقبرهها و بناهای باستانی تصمیم گرفتم که تغییری در کارهایم بدهم که این تغییرات به صورت برجسته شدن خطوط و دخل و تصرفهای دیگری در کارهایم متجلی شدند»[1].
جاسازی حروف و کلمات در چارچوبهای هندسی نظیر چارگوش و دایره و لوزی تجربهای است که ریشه در سنت کتیبهنگاری دارد. جاییکه خطاط از توالی مرسوم سطر خارج میشود و به ترتیب یا ترکیبی تن میدهد که ساختار هندسی کادر به او تحمیل کرده است. در اثر حاضر مافی سطح مستطیل را با انبوه حروف و کلمات پر کرده و درست شبیه به یک اثر سیاهمشق بر روی کاغذ، با ظرافتی خیرهکننده حروف و کلمات را از یونولیت برش داده و لایهلایه بر روی هم نشانده است. برای مافی برخلاف بسیاری از هنرمندانی که به شیوه نقاشیخط کار میکنند، فقط فرم و ریتم حروف نیست که اهمیت دارد. معنای کلام نیز در درجه اول اهمیت قرار دارد. از پس این انبوه و فشردگی میتوان بیتی از غزل زیبای حافظ را خواند: «بدین شعر تر شیرین ز شاهنشه عجب دارم / که سر تا پای حافظ را چرا در زر نمیگیرد». نقاش در تمهیدی هوشمندانه، خود به جای «شاهنشه» تمامی کلام حافظ و هنر خود را در لایهای از رنگ طلایی میپوشاند که تا خود قاب اثر نیز ادامه مییابد.
[1] . مجله امید ایران، ش ۸۶۸، خرداد ۱۳۵۰، ص ۹.