97 رضا درخشانی (1331) سایر آثار
چهارمین حراج تهران حراج خرداد 1394
سایر آثار
  • نام هنرمند: رضا درخشانی (1331)
نام اثر : سرو سرخ

امضاء: «رضا درخشانی» (بالا وسط)
رنگ‌روغن، براق‌ کننده و طلا چسبانی روی بوم
دولته‌ای، هر کدام 180×200 سانتی‌متر، در مجموع 360×200 سانتی‌متر
تاریخ اثر: 1391


برآورد قیمت : 4,000 - 3,000 میلیون ریال

رقم نهایی فروش: 300,000,000 تومان

اطلاعات اثر

نام اثر : سرو سرخ

امضاء: «رضا درخشانی» (بالا وسط)
رنگ‌روغن، براق‌ کننده و طلا چسبانی روی بوم
دولته‌ای، هر کدام 180×200 سانتی‌متر، در مجموع 360×200 سانتی‌متر
تاریخ اثر: 1391

درباره اثر

اثر دو‌لته‌ای حاضر با عنوان سرو سرخ اثرپذیری مستمر رضا درخشانی از سنت نگارگری ایرانی را به خوبی نشان می‌دهد. او از اواخر دهه‌ 1360 با نمایش مجموعه‌ خسرو شیرین در امریکا، برای نخستین‌بار آثاری را ارائه کرد که خوانشی جدید از نگارگری را روایت می‌کردند. وی در این آثار کلیتی از مینیاتور را مد نظر قرار داده و با گزینش، دفورماسیون و به هم ریختن عناصر نمادین آن، دریچه‌ای معاصر به این هنر می‌گشاید که دیگر تعلقی به خاستگاه کلاسیک آن ندارد. مثلاً سروی که همیشه سبز است، در این اثر به سرو سرخ تبدیل شده و دنیای منسجم فرم‌های فیگوراتیو و معمارانه­ پایدار، زوالی تدریجی را تداعی می­‌کنند که در عین حضور، هر لحظه به انهدامی درونی می‌رسند تا بدین ترتیب اثر کراراً پوست‌اندازی کند و مدام در خود زاده شود. این تکنیک خلاقانه درخشانی است با ضربه‌قلم‌هایی که ساختار شکل را ناپایدار، متزلزل و در شرف تغییر نشان می‌دهد.

سرو اگرچه ریشه در ادبیات فارسی دارد، اما در نمادشناسی هنر ایران نیز از گذشته‌های دور حضور دارد. تکرار سرو در حجاری‌های تخت جمشید، نشانی از اعتقادات ایرانیان باستان بر جنبه‌های مقدس این درخت است. حتی گفته شده که زرتشت این درخت را از بهشت آورده و در پیشگاه آتشکده‌­ای باستانی کاشته است. گشتاسپ نیز در شاهنامه پس از پذیرفتن دین زرتشت، گرداگرد یک سرو بنای عظیمی برپا می­‌کند. در شعر فارسی استعاره‌های مختلفی همچون جاودانگی، سرفرازی، آزادی و حتی شهادت به سرو نسبت داده شده است. بر اساس ترکیب‌بندی و رنگ‌گذاری‌ها، شاید بتوان گفت که سرو سرخ در این اثر نسبت بیشتری با پایداری و بازنمایی یک تاریخ نوستالژیک داشته باشد.

رضا درخشانی در این مجموعه از آثار خود، عناصر محدودی از نگارگری را برمی­‌گزیند و با رفتاری هوشمندانه نشانه­‌های فیگوراتیو را تا سر حد انتزاع تقلیل می‌­دهد. با این حال هرگز از فرم‌­های معنادار پیکره­‌گون فاصله نمی‌گیرد و از همین‌رو نقاشی او در خوانش نهایی از رویکرد مدرنیستی دور شده و گونه‌ای از نئواکسپرسیونیسم معاصر را ارائه می‌کند. به عنوان مثال، یک سوارکار، چند پیکره و چند نوازنده در لت راست اثر قابل مشاهده است و در سوی دیگر، سرو سرخ و بالای آن پنجره‌­ای باز در جوار نوشته‌­ای ناخوانا دیده می­‌شود. لکه‌رنگ­‌های پراکنده سبز نیز نشانی است از گل و بوته‌های نمادین نگارگری ایرانی بر زمینه­ اثر.

در بسیاری از آثار این دوره­ درخشانی، نوشته‌­های شعرگونه‌­ای دیده می­‌شود که در ظاهر، تناسبی معناشناسانه با اثر برقرار کرده­‌اند، اما غیر قابل خواندن هستند. در واقع آنچه در این برخورد برای هنرمند اهمیت دارد، شکل تصویری خط است و نه امکان خواندن و معنایابی آن. وی بدین ترتیب از نشانه‌های متنی معنازدایی کرده و جنبه تصویری نوشتار را جایگزین جنبه نمادین و معناشناختی آن می‌کند، با این حال شبه‌نوشته­‌های درخشانی معمولاً کم هستند و تنها حاشیه یا گوشه‌­ای از اثر را اشغال می­‌کنند.

درخشانی با بهره از آداب و سنت نقاشی فیگوراتیو، بدون بازنمایی مستقیم عناصر و نشانه‌­ها، از طریق ادراک و جست‌وجوی ریشه­‌های تصویری به احیای سنت‌های پیشین نقاشی ایرانی پرداخته و در روایت فضاهای تصویری نیز نیم‌نگاهی به اقلیم برخاسته از آن دارد. اقلیمی به گستردگی بیابان­‌ها و کوهستان­‌های ایران، با تپه‌­های پراکنده، درختان سال­خورده و حیواناتی که در گوشه و کنار این طبیعت استتار کرده‌­اند.

تأثیرپذیری درخشانی از ادبیات کهن ایران نیز، آثارش را با نوعی غنا، غزل­‌وارگی و شکوهی تصویرگرانه همراه کرده‌است. با این حال او هرگز  به مفهوم متعارف تصویرسازی نزدیک نمی­‌شود، بلکه رفتاری نقاشانه در برخورد با روایت­ها پیش می­‌گیرد. در واقع دغدغه­ وی هرگز بیان داستان و شرح اساطیر نیست. به همین جهت در بسیاری از آثارش، همچون نمونه­ حاضر، تنها شمایلی کلی از یک صحنه یا داستان دیده می­‌شود که هر لحظه به صورت­‌های مختلف تغییر شکل می­‌دهد.

رضا درخشانی اگرچه هنرمندی شناخته‌شده در بازار جهانی محسوب می‌شود، در سطح داخلی نیز از مارکت رو ‌به رشدی برخوردار شده‌ است. وی در حراج تهران در خرداد 1393 به رقم فروش 600/000/000 تومان دست یافت که از رکورد بین‌المللی هنرمند معادل 146/000 دلار عبور کرد.

شما در حال ثبت پیشنهاد خرید اثر شماره 97 از رضا درخشانی به مبلغ هستید آیا پیشنهاد خود را تایید میکنید؟
توجه: کلیک روی گزینه بله به منزله قبول قوانین و مقررات است.