امضاء: «H.Pezashknia 1959» (پایین راست)
گواش روی مقوا
60×80 سانتیمتر
تاریخ اثر: 1338
برآورد قیمت : 400 - 300 میلیون ریال
رقم نهایی فروش: 160,000,000 تومان
امضاء: «H.Pezashknia 1959» (پایین راست)
گواش روی مقوا
60×80 سانتیمتر
تاریخ اثر: 1338
بسیاری از نقاشیهای پزشکنیا همچون این اثر، به طراحی رنگی نزدیک میشود. در واقع زمانی که الگوی نقاشی ایرانی عموماً شاگردان و پیروان کمالالملک هستند؛ وی بیانی متفاوت از طراحی معرفی میکند که در زمان خود بسیار نوآورانه است. پزشکنیا خط را آزادانه و با استحکام، ولی رنگ را غالباً ساده به کار میبرد. او امکانات بیانی خط را به خوبی میشناخت و با همین شناخت بود که میتوانست عمیقترین احساسات خود را نسبت به واقعیت بیان کند. حتی سادهترین مناظر با قلم روان او به شکوهی مصور بدل میشدند. اگر چه پزشکنیا اهمیت زیادی در هنر مدرن ایران دارد، اما به قول نجف دریابندری «نه از کسی تأثیر پذیرفت و نه بر کسی تأثیر گذاشت». تعداد کم آثار و پریشانی هنرمند در سالهای آخر زندگی، از او نقاشی پرابهام ساخته است. از ویژگیهای تصویری مهم این اثر میتوان به محدودیت رنگ، حرکت عمودی قلم و مواجهه هیجانی هنرمند با سوژهای اساساً منفعل اشاره کرد. بیان تصویری در این اثر چیزی بین طراحی و نقاشی است، به طوری که میتوان آن را یک طراحی رنگی در نظر گرفت. تصویر سه درویش یا سه قلندر، میتواند اشارهای تلویحی داشته باشد به حکایتی به همین نام در کتاب هزار و یک شب که به شرح حال و سرگذشت درویشان میپردازد. هوشنگ پزشکنیا، از نخستین هنرمندانی بود که هنر مدرن را در ایران مطرح کرد. اگر چه اغلب نخستین نسل نوگرایان از دانشکده هنرهای زیبا برخاستهاند، اما پزشکنیا خواستگاهی غیر این دانشکده دارد. در واقع نخستین تجارب جدی وی با هنر مدرن در دانشکده هنرهای زیبای استانبول رقم میخورد. از تفاوت مهم پزشکنیا با دیگر نقاشان همدورهاش، باید به انتخاب سبک و سوژه اشاره کرد. بر خلاف نسلاولیها که امپرسیونیسم نخستین تجربه جدی آنها در نوگرایی بوده، پزشکنیا بیانی اکسپرسیونیستی را در مواجهه با سوژههای وطنی برمیگزیند، به طوری که نخستین و مهمترین کارهای اکسپرسیو در هنر مدرن ایران را میتوان در آثار وی جست. زندگی ناملایم و پرتلاطم به او اجازه نداد تا جریانی که آغازگرش بود را به سرانجام رساند، که در این صورت احتمالاً شاهد تحول ژرفتری در بیان هیجانگرای او میبودیم.