امضاء: «فریده لاشایی 1390» (پایین وسط)
رنگ‌روغن روی بوم
150×100 سانتی‌متر
تاریخ اثر: 1390
پیشینه:
اثر حاضر توسط هنرمند به آقای علی بختیاری واگذار و سپس توسط صاحب فعلی آن خریداری شده است.

فریده لاشایی را می‌توان بانوی پرده‌های شاعرانه نامید. آثار او زنانه، پر احساس و ابهام‌برانگیزند. جهان تصویری فریده لاشایی، بیانگر لحظه ناب از شهودی سرمستانه است؛ شیوه نقاشی او نرم و در عین حال نمایانگر تشویشی زنانه است. استفاده از خطوط که گویی در نوعی خلسه بر بستر بوم می‌نشیند، یادآور خوشنویسی ایرانی و بهره‌ای است که نقاش از فرهنگ سرزمین مادری برده است.

لاشایی را می‌توان دلبسته و دست‌پرورده «طبیعت» دانست. برای او طبیعت همواره نوعی الهام بکر را به همراه داشته است. وی ارتباط خود با طبیعت را اینگونه بیان می‌کند: «طبیعت حس اولیه و اساس زندگی را در من برمی‌انگیزد، حسی که در عشق تجربه می‌کنیم، نوعی از همانندسازی با طبیعت، شور هستی را در من برمی انگیزد و بدین ترتیب با عناصر درونی خود رابطه برقرار می‌کنم»1.

درخت، گل و ابرها، از عناصر تکرارشونده در نقاشی‌های لاشایی است، با این حال روح سرکش و هنرمند او طبیعت را بهانه‌ای برای دستیابی به لایه‌های درونی‌تر می‌دانست. از همین رو پیدا کردن فرم آشنا در نقاشی‌های وی کار دشواری است. رنگ در آثار لاشایی همه چیز است و به جای تمامی عناصر بصری حرف می‌زند. همین رنگ نیز در نقاشی حاضر، به تجرید رسیده است؛ فام‌های قهوه‌ای، سپید و صورتی توانایی آن را دارند تا تمام آن‌چه در ناخودآگاه هنرمند خطور كرده را به بستر ظهور رساند. در نقاشی پیش‌رو می‌توان لکه‌های قهوه‌ای را شبیه به شاخه‌های درختی دانست که تا مرز انتزاع پیش رفته و از هویت تعریف‌شده درخت رهایی یافته است. ضربه‌قلم‌های سرمست بر کیفیت تغزلی تابلو افزوده و صحنه‌ای را شکل داده که اکسپرسیو و تأثیرگذار است.

1. گفت‌وگو با فریده لاشایی، مجله هفت، ش 19، فروردین 1384.