امضاء: «Yektai 69» (پایین چپ)
رنگ‌روغن روی بوم
160×130 سانتی‌متر
تاریخ اثر: 1348

نتیجه چهارمین حراج تهران در سال 1394 به روشنی نشان داد که در آینده نزدیک، باید جایگاه تازه و رفیع­‌تری از منوچهر یکتایی در مارکت هنر معاصر انتظار داشت. اگر چه شاید کمی دیر، اما به نظر می­‌رسد که در سال­‎های اخیر آثار منوچهر یکتایی با ورود به مارکتی نو، جایگاه قابل توجهی در کنار سنگین وزن­‌های اقتصاد هنر ایران به دست آورده است؛ و چه خوب که بر خلاف بسیاری از نمونه­‎های مشابه، هنرمند این وضعیتِ تحول یافته را در زمان حیات خود تجربه می­‌کند. همان طور که اثر حاضر به خوبی نشان می­­‌دهد، می­‎توان فارغ از اکسپرسیونیسم انتزاعی و یا مکتب نیویورک که یکتایی در دوره­‎هایی به آن شهرت یافته است، سبکی منحصر به فرد با جایگاهی مستقل و رفیع در مدرنیسم ایرانی به وی اختصاص داد. در واقع به موجب سال­‎ها دوری هنرمند از وطن، در برهه­‎هایی هنر او را منقطع از جریان مدرنیسم ایرانی دانسته­­‌اند؛ یا دست­‌کم هنر او را به عنوان هنر اقلیتی مهاجر کاویده­‎اند، اما مطالعه در سبک­‌شناسی آثار یکتایی و نیز بررسی تطبیقی آن با چندین مجموعه شعری که از وی به چاپ رسیده، جریان تازه و شاید مستوری را نشان می­‎دهد که نیازمند خوانشی دوباره در پس‎زمینه هنر مدرن ایران است. البته این نکته را نیز باید در نظر داشت که برخی از مهم­‎ترین هنرمندان جریان اکسپرسیونیسم انتزاعی همچون ویلم دکونینگ و یا مارک روتکو، از اقلیت مهاجر بوده‌اند.
در اثر پیش‌­رو، علیرغم کاربست محدود رنگ، یکتایی از حداکثر قابلیت روحی و تأثیرگذار آن و بافتی منحصر به فرد استفاده کرده است. سفیدی و فضای منفی همان قدر برای هنرمند اهمیت دارد، که لکه­‎های پُرقشای سبز و سرخ. در واقع از مهم­‎ترین ویژگی­‎های سبکی یکتایی، باید به لایه­‎های رنگی ضخیم و جانداری اشاره کرد که ملموس و محسوس شدن رنگ را موجب می­‌شوند. یکی دیگر از مهم­‌ترین ویژگی­‌های آثار یکتایی که در این اثر نیز به خوبی دیده می­‌شود، استفاده­ حداکثری از قابلیت­‌های بیانی و هیجان‌گرای رنگ است. در نتیجه این آثار معمولاً به لحنی رمانتیک و گرم و شورانگیز نزدیک می­‌شوند.
از نگاهی دیگر، یکتایی به طیفی از مدرنیست­‎های ایرانی تعلق دارد که با نگاهی تازه به عناصر طبیعت و نیز طبیعت بی­جان، روایت معاصری از یکی از مهم­‎ترین سوژه­‏‎های تاریخ هنر، یعنی طبیعت را بازآفرینی می‌کنند. او با اسلوب و انگیزه­‎ای که از نسل نخست مدرنیست­‌های ایرانی می­‎شناسیم، گلدانی را سوژه کار خود قرار داده و تنها با لکه­‌های پر انرژی سبز و سرخ بر فضایی لایتناهی و سپید، به غنای تجسمی مطلوبِ خود دست یافته است.
هنرمند در این اثر، همچون طیفی از آثار شناخته شده خود در این دوره کاری، کوشیده است تا مدرنیسم خاصِ خود را بر خوانش­‌های جهانی مدرنیستی از اثر ارجح بداند. آنقدر ارجح که بیننده می­‌تواند جنس گلدان سفالی اثر را با حس بینایی و حتی لامسه خود درک کند. گلدان سفالی خیس‌خورده­‌ای که شاید در پس‌زمینه نامرئی آن بتوان یک حیاط مرکزی ایرانی با حوضی در میانش را متصور شد. بازی رنگ و بی‌­رنگی در اثر، گفتمانی شاعرانه را موجب شده است. سفید…، سفید… و باز هم سفیدی؛ تا لحظه­‌ای که به ناگاه رنگی سحرانگیز از گوشه‌ای می­‌تراود تا گلدان گلی را به هستی آورد.