امضا: «م. عربشاهی 54» (پایین چپ)
ترکیب‌مواد روی بوم
100×130 سانتیمتر
تاریخ اثر: 1354

در میان هنرمندان نوگرای ایران، مسعود عربشاهی، نقاشی است که بیش از همه از خطوط و نقوش باستانی با هدف اقتباس و از آن خودسازی عناصر مشترک مدرنیستی با نقشمایه‌های کهن ایرانی عیلام و بین‌النهرین بهره گرفته است. عربشاهی در دهه پنجاه در شیوه نقاشی و آذین‌گری به فرم و فضاهایی تازه‌ رسید و با بازخوانی مفاهیم باستان‌گرایانه و نقشبرجسته‌های فراموش شده باستانی به خلق دنیایی نامنتظر توفیق‌یافته است.
عربشاهی در مجموعه آثار مربوط به این دوره که در فاصله سال‌های ۵۳ تا ۵۶ پدید آورد، پیوستگی خود را در به‌کارگیری نقوش فیگوراتیو معماگونه از چشم‌اندازی شرق‌شناسانه و بیانی مدرن حفظ کرد. او در این دوره در دو نمایشگاه «گنج و گستره» با گروه آزاد نقاشان و مجسمه‌سازان همکاری داشت و تحت‌تأثیر بنیان‌های هنر مفهومی به سراغ نقشی مبهم در برابر شکلی آشنا از نقشبرجسته‌های التقاطی انسان‌نمای بین‌النهرین رفته است.
اثر حاضر نمونه ممتازی از بازخوانی و جست‌وجوی عمیق در گذشته تاریخی خاورمیانه با نگرش اورینتالیستی نو و بیانی فرمالیستی است، نه بازآفرینی صرف موتیف‌های کهن. هنرمند در این‌جا تلاش می‌کند تا از طریق استعاره و نمادهایی که خاطره‌ای مشترک را بازنمایی می‌کند، شالوده هنری تمدنی کهن و با اصالت را از چشم‌اندازی‌ نو بازتاب دهد؛ فیگوری از یک موجود التقاطی یا ابرقهرمانی باستانی که از دریچه نگاه انتزاعی نقاش دوباره معنا می‌یابد. او این فیگور را یک‌بار در شکل یک سوارکار در سال ۱۳۵۳ اجرا کرده بود و یک‌سال بعد در اثر حاضر با حذف بخش‌هایی از آن و ترکیب دو فیگور در داخل یکدیگر آن را در مرکز بوم به‌صورتی ایستا به نمایش درآورد.
عربشاهی در این تابلو فارغ از هرگونه تقلید، به شیوه‌ای خاص مبتنی بر زیبایی‌شناسی و ذوق‌ورزی شخصی رسیده است. این روش شخصی در ترکیب‌بندی و انتخاب موضوع نقاشی آشکارا حضور دارد. رنگ‌گذاری در این اثر از نوعی هنر پالایش‌یافته حکایت دارد که توصیفی از نامیرایی و سرخوشی را به‌طور همزمان در ذهن مخاطب تداعی می‌کند و این‌جاست که شناخت هنرمند از مفهومی ناب با دستیابی به کهن‌الگویی خاص معنی می‌یابد و تلاش او نه برای نمایشی منریستی از فیگور یا نقشمایه‌ای از گذشته، بلکه برای کسب هویتی متعین به نتیجه می‌رسد.